คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์และการผังเมือง มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ก่อตั้งขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2542 เปิดการเรียนการสอนในสาขาวิชาสถาปัตยกรรมศาสตร์ สาขาต่างๆ ไม่ว่าจะเป็น สถาปัตยกรรม (วิทยาศาสตร์) ภูมิสถาปัตย์ สถาปัตย์ภายใน สถาปัตย์อสังหาริมทรัพย์ หรือการออกแบบและพัฒนาผังเมืองเป็นต้น คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ฯ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ใช้ระบบการศึกษาสถาปัตยกรรมศาสตร์โดยอ้างอิงจากต่างประเทศจึงทำให้นักศึกษาปริญญาตรีใช้เวลาศึกษาเพียง 4 ปี เมื่อจบจะได้รับวุฒิวิทยาศาสตร์บัณฑิต และเมื่อศึกษาต่อในระดับบัณฑิตศึกษา(ปริญญาโท) จะได้รับวุฒิสถาปัตยกรรมศาสตร์มหาบัณฑิต คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ฯ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์มีระบบการจัดการหลักสูตรแบบโครงการพิเศษ จึงทำให้หลักสูตรระดับปริญญาตรีทั้งหมดเป็นโครงการพิเศษและจัดเก็บค่าธรรมเนียมตามอัตราโครงการพิเศษของทางคณะและมหาวิทยาลัยได้กำหนดไว้ อักษรตัวย่อของคณะสถาปัตย์ฯ มธ. คือ "สถ.มธ" หรือภาษาอังกฤษคือ AP.TU ปัจจุบันมีการรีแบรนด์ดิ้งคณะใหม่เพื่อให้ทันต่อสมัยโลก แต่เดิมชื่อคณะภาษาอังกฤษจะเรียกว่า Faculty of Architecture and Planning ปัจจุบันเปลี่ยนเป็น Thammasat Design School เพื่อความเป็นสากล หรือ TDS นักศึกษาคณะนี้มักใช้คำเรียกแทนตัวเองว่า "ชาวเรา"[1]